[ Pobierz całość w formacie PDF ]
s� niezb�dne. Zwolniona w ten spos�b pami�� rzeczywista pozwala na dalsze wyko-
nywanie programu. Korzystanie z pami�ci wirtualnej, ze wzgl�du na mae"e pr�dko�ci
dysk�w, powoduje znaczne spowolnienie wykonywanego programu. Je�li komputer
zbyt cz�sto korzysta z pami�ci wirtualnej, celowe jest rozszerzenie pami�ci rzeczywi-
stej, co pozwoli przyspieszy� wykonywanie program�w, kt�re dotychczas musiae"y
korzysta� z pami�ci wirtualnej.
4.12. Co to jest ramdysk i po si� go stosuje?
Ramdysk jest pewnego rodzaju �dyskiem�, umieszczonym w pami�ci operacyjnej
komputera. Ramdysk wytwarza si� w pami�ci programowo. Charakteryzuje si� du��
szybko�ci� i niewielk� pojemno�ci�, ograniczon� pojemno�ci� pami�ci RAM.
Dysku tego rodzaju u�ywa si� np. podczas instalowania systemu operacyjnego,
gdy nie mo�na korzysta� jeszcze z dysku twardego. Instalacja jest inicjowana z dys-
kietki, tworzony jest dysk w pami�ci RAM, a nast�pnie programy niezb�dne do insta-
lacji s� rozpakowywane na wytworzony ramdysk.
64 Komputer - cz�sto zadawane pytania
Wad� ramdysku jest to, �e przechowywane informacje s� tracone nie tylko po wye"�-
czeniu zasilania, ale tak�e po przee"adowaniu (ponownym uruchomieniu) komputera.
4.13. Jak s� zbudowane pami�ci stae"e (ROM)?
Pami�ci stae"e s� przeznaczone tylko do odczytu przechowywanych informacji.
Programowanie pami�ci ROM odbywa si� na etapie produkcji. Pami�ci PROM mog�
by� jednokrotnie programowane przez u�ytkownika poprzez przepalenie poe"�cze�
matrycy. Pami�ci reprogramowalne EPROM i EEPROM mog� by� wielokrotnie ka-
sowane i programowane przez u�ytkownika.
Budowa pami�ci stae"ych ROM jest podobna do prezentowanej w pytaniu 4.8.
R��nica polega na tym, �e pami�� ta nie ma linii zmiany trybu pracy pami�ci Zapis/
Odczyt. Budowa pojedynczego elementu pami�taj�cego jest zale�na od rodzaju pa-
mi�ci.
W przypadku pami�ci ROM, ju� na etapie wytwarzania, tylko w wybranych miej-
scach matrycy s� umieszczane tranzystory. W taki spos�b powstaj� bitowe wzorce zer
i jedynek. Programowanie na etapie produkcji jest uzasadnione ekonomicznie jedynie
przy produkcji wielkoseryjnej.
Odmian� pami�ci ROM jednokrotnie programowalnych s� pami�ci PROM. W przy-
padku tych pami�ci, na etapie produkcji, s� wykonywane wszystkie poe"�czenia matry-
cy. Programowanie polega na przepaleniu wybranych poe"�cze� matrycy. Proces ten
prowadzi do fizycznego zniszczenia element�w, a wi�c ponowne programowanie jest
niemo�liwe. Zawarto�� tak zaprogramowanej pami�ci jest trwae"a.
W pami�ciach wymazywalnych EPROM i EEPROM pojedynczym elementem
pami�taj�cym, jest specjalny tranzystor MOS z pe"ywaj�c� bramk�. Tranzystory znaj-
duj�ce si� na poe"�czeniach kolumn i wierszy macierzy s� normalnie otwarte, a zamyka
si� je poprzez umieszczenie e"adunku na ich bramkach. Czas przechowywania tak
wprowadzonego e"adunku przekracza 10 lat. Czas programowania pami�ci EPROM
i EEPROM jest wielokrotnie de"u�szy ni� odczyt. Zalet� tego rodzaju pami�ci jest
mo�liwo�� usuni�cia e"adunk�w z bramek tranzystor�w, czyli wymazanie ich zawarto�ci
i umo�liwienie ponownego programowania. Kasowanie pami�ci EPROM odbywa si�
poprzez na�wietlenie struktury p�e"przewodnikowej (poprzez specjalne okienko w obu-
dowie) promieniami ultrafioletowymi. Pami�� EEPROM jest pami�ci� kasowan�
elektrycznie, co pozwala na selektywne kasowanie wybranych kom�rek. Elektryczne
kasowanie pozwala tak�e na zmian� zawarto�ci pami�ci w uke"adzie, w kt�rym pracuje.
Warto tu wspomnie�, �e pami�� EEPROM jest niemal�e podstawow� �robocz��
pami�ci� kart elektronicznych (zwanych potocznie chipowymi � wbrew zaleceniom
Polskiej Normy).
Pami�� 65
4.14. Do czego se"u�� pami�ci zewn�trzne (masowe) i jakie s�
jej rodzaje?
Pami�ci zewn�trzne se"u�� do przechowywania du�ych ilo�ci (masy) informacji.
Pami�ci zewn�trzne mog� przechowywa� wykorzystywane programy i dane, jak i pee"ni�
rol� archiwum. Pami�ci masowych (dysk twardy) u�ywa si� jako pami�ci wirtualnej
komputera. ��czna obj�to�� u�ywanych program�w jest na tyle du�a, �e umieszczenie
ich razem w pami�ci operacyjnej nie jest mo�liwe. Musz� by� one dost�pne na ka�de
��danie u�ytkownika. Tak� we"a�nie dost�pno�� i e"atwo�� sprowadzenia dowolnej ilo-
�ci informacji do pami�ci operacyjnej zapewniaj� pami�ci zewn�trzne.
Pami�ci te s� znacznie ta�sze od pami�ci operacyjnej, wielokrotnie pojemniejsze,
ale i tak�e wolniejsze. Do najcz��ciej spotykanych pami�ci zewn�trznych mo�na zali-
czy�:
S dyski magnetyczne:
S dyski twarde
S dyskietki twarde (np. SyQuest, ZIP)
S �standardowe� dyskietki
S dyski magnetooptyczne (np. minidysk Sony)
S dyski optyczne:
S CD-ROM
S CD-R
S CD-RW
S DVD
S DVD-RAM
S pami�ci ta�mowe:
S streamery.
4.15. Na czym polega zasada dziae"ania pami�ci z ruchomym
no�nikiem magnetycznym?
Zasada dziae"ania wszystkich pami�ci z no�nikiem magnetycznym jest podobna.
Pod specjaln� ge"owic�, zawieraj�c� uzwojenia, przesuwa si� materiae" z naniesion�
warstw� magnetyczn�. Sygnae" elektryczny, reprezentuj�cy informacj�, jest doprowa-
dzany do uzwojenia ge"owicy i wytwarza w jej szczelinie pole magnetyczne. Kierunek
i nat��enie pola zale�y od pr�du pe"yn�cego przez uzwojenie. Wytworzone pole powo-
duje przemagnesowanie przesuwaj�cego si� w nim no�nika i zarejestrowanie informa-
cji, odpowiadaj�cej sygnae"owi doprowadzonemu do uzwojenia.
66 Komputer - cz�sto zadawane pytania
W celu odczytania tak zapisanej informacji nale�y namagnesowany no�nik prze-
sun�� z odpowiedni� szybko�ci� pod ge"owic�. W uzwojeniu ge"owicy indukuje si�
w�wczas napi�cie, odpowiadaj�ce namagnesowaniu no�nika.
W urz�dzeniach elektroakustycznych, dziae"aj�cych na identycznej zasadzie, sy-
gnae" wej�ciowy jest sygnae"em analogowym. Najwa�niejszym problemem przy jego
rejestrowaniu i odtwarzaniu jest mo�liwie wierne przeniesienie ksztae"tu. W rozpatry-
wanych tutaj pami�ciach zewn�trznych sygnae" doprowadzony do ge"owicy reprezentuje
informacj� cyfrow�, kodowan� dw�jkowo. Sytuacja jest wi�c pozornie e"atwiejsza �
chodzi bowiem o wierne przeniesienie tylko dw�ch mo�liwych stan�w sygnae"u. W rze-
czywisto�ci pojawiaj� si� jednak inne, powa�niejsze problemy.
Wierno�� odtwarzania zapisanej informacji cyfrowej musi by� wi�ksza ni� w uke"a-
dach analogowych, gdy� informacja zbyt mocno znieksztae"cona jest bezu�yteczna.
Innym wa�nym problemem jest szybko�� i g�sto�� zapisu informacji na no�niku, kt�re
musz� by� wielokrotnie wi�ksze. Problemem jest tak�e kodowanie informacji, ue"a-
twiaj�ce jej identyfikacj� i zapewniaj�ce synchronizacj�. Problemy te zostan� om�-
wione w nast�pnym pytaniu.
4.16. Jakie metody kodowania informacji stosuje si�
w pami�ciach z ruchomym no�nikiem magnetycznym?
Podstawowym celem stosowania kodowania jest zapewnienie poprawnej identyfi-
kacji zapisanej informacji przy jednoczesnej optymalizacji parametr�w i koszt�w pa-
mi�ci.
Bezpo�rednie odwzorowanie informacji w sygnae" mo�e powodowa� utrat� infor-
macji o pocz�tku i ko�cu danego bitu. Dzieje si� tak, gdy kodowana informacja za-
[ Pobierz całość w formacie PDF ]