[ Pobierz całość w formacie PDF ]
liwie poszukiwał drogi. Pewien rybak przekazał mu wiedzę o morzu, a od le-
karza nauczył się współczuć ludziom chorym i cierpiącym. Od bogatego czło-
wieka dowiedział się, że tajemnica jego fortuny leży w oszczędzaniu nawet
102
bagatelnych sum, i doszedł do wniosku, że należy zachować każdy drobiazg
napotkany na drodze ku Oświeceniu.
Od mnicha, który zagłębił się w medytacje dowiedział się, że czy-
sty i spokojny umysł ma cudowną moc oczyszczania i uspokajania innych
umysłów. Kiedyś poznał kobietę o nadzwyczajnej indywidualności i jej duch
życzliwości wywarł na nim wielkie wrażenie; od niej dowiedział się, że miłość
bliźniego jest owocem mądrości. Pewnego razu poznał starego wędrowca, któ-
ry powiedział mu, że aby dotrzeć w pewne miejsce, musiał kiedyś wspiąć się
na górę mieczów i przebyć dolinę ognia. I wywnioskował Sudhana ze swych
doświadczeń, że we wszystkim, co widział i o czym słyszał, była jakaś praw-
dziwa nauka.
Uczył się cierpliwości od biednej, ułomnej kobiety; obserwowanie dzie-
ci bawiących się na ulicy nauczyło go prostej radości; od łagodnych i pokor-
nych ludzi, którzy nigdy nie pomyśleli o tym, by pragnąć tego, czego pragnął
ktokolwiek inny, uczył się tajemnicy życia w zgodzie z całym światem.
Obserwowanie sporządzania kadzidła przez zmieszanie odpowiednich
składników było dla niego lekcją harmonii, a układanie kwiatów – lekcją
dziękczynienia. Pewnego dnia podczas wędrówki przez las usiadł pod wspa-
niałym drzewem, aby odpocząć i zauważył drobny pęd wyrastający tuż obok
pnia powalonego i gnijącego drzewa; to pouczyło go o niepewności życia.
Słoneczny blask w ciągu dnia, a migocące gwiazdy nocą nieustannie
ożywiały jego ducha. W ten sposób Sudhana wykorzystał doświadczenie swo-
jej długiej podróży.
Zaprawdę, ci, którzy poszukują Oświecenia, powinni traktować swe
umysły jak zamki i ozdabiać je. Muszą szeroko otworzyć przed Buddą bramy
zamków swoich umysłów, z uszanowaniem i pokornie zaprosić go do najskryt-
szych schronów i ofiarować mu wonne kadzidło wiary oraz kwiaty wdzięcz-
ności i radości.
10.2
Drogi praktyki
1.
Ci, którzy poszukują Oświecenia, mają przed sobą trzy drogi praktyki,
które należy zrozumieć i którymi należy podążać. Pierwsza droga to dyscy-
plina w postępowaniu; drugą jest właściwa koncentracja umysłu, a trzecią
mądrość.
103
Co oznacza dyscyplina? Każdy człowiek, zarówno przeciętny jak i po-
szukujący drogi, powinien przestrzegać reguł właściwego postępowania. Po-
winien kontrolować swój umysł oraz ciało i strzec bram pięciu zmysłów. Po-
winien też obawiać się każdego zła, nawet drobnego, i nieustannie starać się
spełniać tylko dobre uczynki.
Co należy rozumieć przez koncentrację umysłu? Oznacza ona szyb-
kie pozbywanie się pożądliwości i złych pragnień – gdy się pojawią – oraz
zachowanie czystości i spokoju umysłu.
Czym jest mądrość? Jest ona zdolnością doskonałego zrozumienia
i cierpliwego zaakceptowania Czworakiej Szlachetnej Prawdy. Jest więc zdol-
nością rozumienia powszechności cierpienia i jego istoty, poznania źródeł cier-
pienia i tego, co stanowi jego koniec, oraz poznania Szlachetnej Ścieżki, która
prowadzi do zakończenia cierpienia.
Ci, którzy gorliwie podążają tymi trzema drogami praktyki, w pełni
zasługują na miano wyznawców Buddy.
Wyobraźmy sobie osła, który nie ma pięknego kształtu ani głosu, ani
rogów takich jak krowa, który idzie za stadem krów, głosząc: „Spójrzcie, ja
również jestem krową”. Czy ktokolwiek by mu uwierzył? Podobnie niemądre
jest, gdy człowiek, który nie podąża trzema drogami praktyki, szczyci się, iż
jest poszukiwaczem drogi czy wyznawcą Buddy.
Zanim rolnik zbierze jesienią plon, musi zaorać ziemię, posiać ziarno,
nawodnić pole i wyrwać chwasty, gdy wyrastają wiosną. Zaś poszukujący
Oświecenia musi iść trzema drogami praktyki. Rolnik nie może oczekiwać, że
rośliny zakiełkują dzisiaj, urosną do jutra, a pojutrze dojrzeją do zbioru. Tak
samo człowiek, który dąży do Oświecenia, nie może oczekiwać, że uda mu
się usunąć ziemskie pragnienia dzisiaj, pozbyć się przywiązania oraz złych
pożądań jutro, a pojutrze osiągnąć Oświecenie.
Rośliny otoczone są opieką wytrwałego rolnika od zasiania, przez cały
okres aż do wydania owoców; podobnie, każdy kto dąży do Oświecenia, musi
cierpliwie i wytrwale przygotowywać glebę Oświecenia przez postępowanie
trzema drogami praktyki.
2.
Trudno jest posuwać się ścieżką, która wiedzie do Oświecenia, do-
póki człowiek pragnie wygód i zbytku, a umysł jego poruszają zmysłowe
pragnienia. Istnieje wielka różnica między radością życia a radowaniem się
Prawdziwą Ścieżką.
Jak już wyjaśniono, umysł jest źródłem wszystkich rzeczy. Jeśli cieszy
104
się on sprawami ziemskimi, nieuchronnie przyjdą złudzenia i cierpienie; gdy
jednak raduje się Prawdziwą Ścieżką, zadowolenie i Oświecenie będą równie
pewne.
Zatem ci, którzy pragną Oświecenia, powinni zachować czystość umy-
słu i wytrwale podążać trzema drogami. Jeśli będą przestrzegać reguł, w spo-
[ Pobierz całość w formacie PDF ]